Trekur magi hjá børnum

Trekur magi kann koma bráðliga í stytri tíð ella bera brá av varandi bága. Bráðkomin trekur magi kann viðhvørt gerast varandi, um tú ikki fært bilbugt við honum og soleiðis brotið óndu ringrásina. Vanligastu orsakirnar til trekan maga eru hesar:

• Fepur (um barnið ikki samstundis drekkur nóg mikið)
• Barnið drekkur ov lítið av vesku
• Kosturin: t.d. trevjulítil kostur, ov mikið av mjólk ella kostbroytingar í sambandi við ferðing
• Ov lítil rørsla
• Varandi trekur magi
• Hirschsprungssjúka - Viðføtt tarmbrek, ið sum oftast gevur ringan trekan maga. Sjúkan ger vanliga vart við seg, tá barnið er 0-1 ára gamalt
• Trongdin at fara á vesi verður skúgvað til viks. Tað kann koma av spæli, so at barnið gloymir at fara á vesi, ella av vánaligum vesiviðurskiftum. Roynir tú at fáa barnið at leggja blæuna av ov tíðliga, kann sálarliga trýstið gerast ov stórt og soleiðis enda við trekum maga
• Analfissurur (smáar rivur við baktarmsopið). Orsøkin kann vera, at nógv skarn hópar seg saman í baktarminum og tornar, og síðan koma analfissurur og taggur (hemoridir) við ringari pínu í sambandi við opningin. Tað kúgar trongdina at fara á vesi og ger tann treka magan enn verri. Barnið fær “náttpottaræðslu”. Henda støðan kann viðhvørt minna um leyst lív, tí at skarnið eftir drúgvan steðg verður blandað saman við slími í baktarminum og rennur fram við tí harða skarninum
• Treingingar í maga og tarmi kunnu gera, at lítið rennur ígjøgnum har

Vanligt er, at búkurin spílast út, og barnið gremur seg um búkilsku. Barnið kann missa matarlystin og fáa vaml.
Umráðandi er at fáa lýst eyðkennini og at vita, hvussu leingi tey hava varað. Læknin kannar m.a. við at trýsta á búkin og við at lurta. Av og á kennist búkurin óslættur av hørðum skarnsklumpum. Ofta noyðist læknin at fremja eina sonevnda rektala eksploratión (hann kannar baktarmsopið við einum fingri). Læknin leitar eisini eftir teknum um aðra sjúku, ið kann avdúka tann treka magan.

Ráðfør teg altíð við lækna um viðgerð, um barn títt fær trekan maga. Viðgerðin kann vara eins leingi, sum barnið hevur havt bágan. Vanliga verður byrjað við bloytandi evnum. Er úrslitið ikki nóg gott, verða givin tarmrørslufremjandi evni. Situr skarnið niðarlaga í tarminum, merkir tað, at skarnið er upprúgvað í baktarminum. Í hesum førum kunnu loysingarevni førast inn í baktarmin.

1. Heilivágur við bloytandi virknaði:
Heilivágurin virkar á tann hátt, at hann bindur vatnið í skarnið, so at opningurin blotnar. Dømi um heilivág eru Laktulosu® miksturur (tjúkk, sukurgrundað sevja) ella Movicol Junior® pulvur, ið verður loyst í vatni. 

Hesi loysingarevnini eru ikki vanaelvandi fyri tarmin og kunnu nýtast eina tíð. Tað kann nevniliga ofta vera neyðugt at geva loysingarevni í eina tíð, tí váði er fyri at fáa trekan maga aftur, um viðgerðin við loysingarevni endar ov tíðliga. Hesi fáast í handkeypi á apotekinum. Movicol Junior verður ikki viðmælt børnum undir 2 ár.

2. Tarmrørslufremjandi evni:
Heilivágurin stimbrar tømingarrørslurnar í tarmunum. Dømi um heilivág er Laxoberaldropar (natriumpicosulfat). Heilivágurin verður ofta tikin saman við Laktulosu ella Movicol, tí umráðandi er, at skarnið verður bloytt. Verður bara latið børnum í samráð við lækna.

3. Evni til baktarmin:
Baktarmsløgurin verður førdur inn í baktarmin. Heilivágurin bloytir upprúgvað og uppturkað skarn í baktaminum og elvir til opningstrongd – eitt nú Microlax® (natriumcitrat+natriumlaurylsulfoacetat). Verður bara latið børnum í samráð við lækna. Verður baktarmsløgur latin børnum yngri enn 3 ár, má bara helvtin av tupuoddinum førast inn í baktarmin.

Bæði rørslufremjandi evni og evni til baktarmin fáast í handkeypi á apotekinum, men tú skalt altíð ráðføra teg við lækna, áðrenn hesi evni verða latin børnum.